Jak wygląda dyżur anestezjologa?
Skoro czytasz ten wpis, to z pewnością chcesz dowiedzieć się, jak wygląda dyżur anestezjologa 🙂. Postaram się w przystępny sposób przedstawić, w jaki sposób wykonujemy swoją pracę podczas dyżuru. Mam nadzieję, że znajdziesz wiele praktycznych informacji na temat pracy anestezjologa, a także ciekawostki związane z tą specjalizacją. Zapraszam Cię serdecznie do lektury i pragnę przypomnieć, że jest to dla Ciebie świetna okazja, aby poznać kulisy pracy anestezjologa.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak wygląda dyżur anestezjologa w szpitalu?
- Jakie sytuacje zdarzają się często podczas dyżuru anestezjologa?
- Czy lekarz na dyżurze ma szansę na odpoczynek?
- Jak dyżury organizują życie lekarza?
Jak wygląda dyżur anestezjologa?
Większość anestezjologów pracuje na oddziałach szpitalnych pełniąc dyżury. Oczywiście mamy też różne inne możliwości, jednak nie są one tak popularne. Podczas takiego dyżuru anestezjolodzy są odpowiedzialni za wykonywanie znieczuleń do zabiegów operacyjnych, które odbywają się w trybie pilnym. Innym miejscem pełnienia takiego dyżuru jest również Oddział Intensywnej Terapii (OIT), w którym anestezjolog odpowiada za monitorowanie stanu pacjentów przez cały czas.
Jestem ciekawy czy wiesz kim w ogóle jest anestezjolog 🤔. Jeśli nie przeczytaj ten wpis.
Anestezjolog na dyżurze – od sali operacyjnej po Oddział Intensywnej Terapii
Minęły już czasy, gdy w szpitalu dyżurował tylko jeden lekarz anestezjolog. Oczywiście liczba lekarzy dyżurnych zależy bezpośrednio od ilości obowiązków i wielkości szpitala. W szpitalu powiatowym zwykle dyżuruje dwóch lekarzy anestezjologów. Jeden z nich czasem określany jako „pierwszy dyżurny” opiekuje się pacjentami na Oddziale Intensywnej Terapii, natomiast drugi odpowiada za wykonywanie pilnych znieczuleń oraz przeprowadzanie różnych, potrzebnych interwencji na innych oddziałach szpitalnych. Nie wiem, czy wiesz, że w dużych szpitalach klinicznych np. w Warszawie czy w moim rodzinnym Lublinie jednego dnia jednocześnie może pełnić dyżur nawet 6, czy 8 lekarzy anestezjologów.
Dyżur na Oddziale Intensywnej Terapii
Praca na Oddziale Intensywnej Terapii to jedno z najtrudniejszych zadań dla anestezjologów, którzy pełnią tam dyżur. To miejsce, gdzie każdego dnia toczy się walka o życie pacjentów, a lekarz dyżurny na bieżąco monitoruje ich stan i podejmuje natychmiastowe interwencje. Wymaga to od anestezjologów nie tylko umiejętności manualnych związanych z prowadzeniem leczenia, ale również ogromnej wiedzy medycznej i umiejętności szybkiego podejmowania decyzji w sytuacjach kryzysowych. Praca na Oddziale Intensywnej Terapii jest bardzo wyczerpująca, zarówno fizycznie, jak i emocjonalnie, ale może być też satysfakcjonująca i dająca poczucie spełnienia, kiedy udaje się uratować życie pacjenta czy poprawić jego stan zdrowia.
Jeśli chcesz przeczytać więcej o tym, jak wygląda leczenie pacjentów na OIT to koniecznie przeczytaj ten wpis.
Dyżur interwencyjny, czyli blok operacyjny, konsultacje i interwencje na terenie szpitala
Oprócz pracy na OIT anestezjolodzy podczas dyżuru wykonują wiele ważnych zadań, takich jak:
- Przeprowadzanie różnych rodzajów znieczuleń do pilnych zabiegów operacyjnych, a także innych interwencji leczniczych np. kardiowersji elektrycznej lub zabiegów endoskopowych;
- Monitorowanie pacjentów po operacji, a także leczenie bólu pooperacyjnego;
- Konsultowanie pacjentów w stanie bezpośredniego zagrożenia życia i kwalifikowanie ich do leczenia w OIT;
- Prowadzenie resuscytacji krążeniowo – oddechowej w innych oddziałach szpitalnych;
- Zakładanie centralnych dostępów naczyniowych, czyli takich cewników umieszczanych w dużych żyłach w celu podawania leków, a także prowadzenia dializy.
Z pewnością domyślasz się, że anestezjolog musi być gotowy do pracy w sytuacjach nagłych, kiedy musi działać szybko i sprawnie, aby ratować życie i zdrowie pacjenta. Wymaga to oczywiście skupienia i uwagi przez długi czas.
Kto może dyżurować jako anestezjolog w szpitalu
Zapewne zastanawiasz się, kto może pełnić dyżury jako anestezjolog w szpitalu. Otóż na Oddziale Intensywnej Terapii dyżur powinien pełnić lekarz specjalista anestezjologii i intensywnej terapii. Dyżury interwencyjne, w zależności od ilości obowiązków i wielkości szpitala, mogą być zabezpieczone również przez rezydentów. Chciałbym Ci wyjaśnić, że rezydent to lekarz odbywający specjalizację z danej dziedziny medycyny w ramach tzw. rezydentury. Aby móc pełnić samodzielne dyżury pod nadzorem specjalisty, rezydent musi otrzymać zgodę kierownika specjalizacji, czyli swojego bezpośredniego mentora. Pełniąc dyżury lekarz rezydent ma szansę zdobyć niezbędne doświadczenie i praktyczną wiedzę potrzebną do uzyskania specjalizacji w anestezjologii i intensywnej terapii.
Jakie sytuacje zdarzają się często podczas dyżuru anestezjologa?
Na dyżurze anestezjolodzy mają do wykonania wiele zadań, które wbrew pozorom często się powtarzają. Jednak w zależności od miejsca pracy, ich obowiązki mogą się różnić. Jednym z najważniejszych zadań anestezjologów jest przeprowadzanie znieczuleń do pilnych zabiegów chirurgicznych i ortopedycznych. Jeśli w danym szpitalu znajduje się oddział ginekologiczno – położniczy dyżurny anestezjolog bardzo często wykonuje znieczulenia do porodu zarówno drogą cięcia cesarskiego, jak i również uśmierza ból podczas porodu drogami natury. Poza tym anestezjolodzy konsultują i badają pacjentów, którzy są przygotowywani do zabiegów operacyjnych w kolejnym dniu.
Możesz poczytać o tym więcej we wpisie na temat rozmowy z anestezjologiem – znajdziesz go tutaj.
Najczęstsze zabiegi operacyjne podczas dyżuru anestezjologa
Bardzo często podczas dyżuru anestezjolog wykonuje znieczulenia ogólne do pilnej laparotomii. Laparotomia to termin medyczny oznaczający po prostu “otworzenie” przez chirurga jamy brzusznej i wykonanie operacji. Wskazaniem do laparotomii są objawy „ostrego brzucha”, który może być spowodowany np.:
- ostrym zapaleniem wyrostka robaczkowego;
- perforacją, czyli przedziurawieniem przewodu pokarmowego;
- niedrożnością przewodu pokarmowego;
Inne operacje wykonywane w trybie dyżurowym to:
- poród drogą cięcia cesarskiego;
- nacięcie różnego rodzaju ropni;
- nastawienie i stabilizacja złamań w obrębie kończyn górnych i dolnych;
- szycie i zaopatrywanie głębokich ran;
Oczywiście w dużych szpitalach, w których funkcjonują specjalistyczne oddziały zabiegowe, takie jak neurochirurgia, czy chirurgia naczyniowa przekrój zabiegów jest znacznie szerszy. Do pilnych interwencji operacyjnych możemy w takim wypadku dodać:
- kraniotomię, czyli otwarcie czaszki w celu np. ewakuacji krwiaka przymózgowego;
- zaopatrzenie i stabilizację urazów kręgosłupa i rdzenia kręgowego;
- operacje pękniętych lub rozwarstwiających się tętniaków aorty;
Krótkie znieczulenia dożylne poza blokiem operacyjnym
Nie każde znieczulenie, które wykonuje dyżurny anestezjolog jest połączone z zabiegiem operacyjnym. Czasem stosujemy krótko działające znieczulenie dożylne do bolesnych procedur medycznych, które sprawiają pacjentom duży dyskomfort. Przykładem takich działań jest:
- kardiowersja elektryczna serca – wykonywana w celu przywrócenia miarowej pracy serca;
- abrazja jamy macicy – czyli krótki zabieg ginekologiczny, który wykonuje się np. w celu usunięcia polipów, ale też po porodzie czy poronieniu, gdy konieczne jest oczyszczenie macicy;
- nastawienie zwichniętego barku – aby zmniejszyć obronę mięśniową, która utrudnia prawidłową repozycję.
Resuscytacja krążeniowo – oddechowa
Inną częstą interwencją, którą podejmuje anestezjolog na dyżurze, jest prowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Wykonujemy ją w przypadku nagłego zatrzymania krążenia u pacjentów przebywających na innych oddziałach szpitalnych. Anestezjolog pełni wtedy rolę lidera zespołu resuscytacyjnego, koordynując wszystkie działania związane z prawidłowym uciskaniem klatki piersiowej, zabezpieczeniem dróg oddechowych oraz prowadzeniem wentylacji. Ponadto decyduje o podaniu odpowiednich leków we właściwym czasie. Należy jednak pamiętać, że decyzja o zakończeniu resuscytacji w przypadku jej nieskuteczności jest jedną z najtrudniejszych i najbardziej stresujących, jakie musi podjąć anestezjolog.
Czy anestezjolog na dyżurze ma szansę na odpoczynek?
Przygotowując się do napisania tego artykułu zastanawiałem się jak odpowiedzieć na tak postawione pytanie. Podczas jednego z ostatnich dyżurów doświadczyłem wspólnie z drugim lekarzem dyżurnym skrajnego przykładu na tezę, że na niektórych dyżurach anestezjolog nie ma praktycznie żadnej możliwości na odpoczynek. W ciągu 16 godzin dyżuru (od godziny 15:00 do godziny 7:00 dnia następnego) wspólnie wykonaliśmy kilkanaście interwencji w tym:
- trzy znieczulenia ogólne do laparotomii;
- jedno znieczulenie do cięcia cesarskiego;
- trzy znieczulenia dożylne do krótkich zabiegów ginekologicznych;
- założenie dwóch cewników do prowadzenia dializy;
- dwie intubacje dotchawicze i ustawienie parametrów respiratora;
- krótkie znieczulenie dożylne do pilnej kardiowersji elektrycznej serca;
- znieczulenie do pilnej kraniotomii z powodu rozległego krwiaka przymózgowego;
- przyjęcie pacjenta do Oddziału Intensywnej Terapii;
Ponadto podczas wspomnianego dyżuru musiałem stwierdzić dwukrotnie zgon pacjenta na OIT, wypełnić niezbędną dokumentację, a także przeprowadzić subtelną rozmowę informującą o śmierci z rodzinami pacjentów. Dodatkowo warto wspomnieć, że oprócz tego miałem pod opieką pięciu innych chorych przebywających tego dnia na Oddziale Intensywnej Terapii. Oczywiście opisany dyżur jest skrajnym przykładem jak dyżur anestezjologa może człowieka zmęczyć. Zdarzają się przecież dni, gdzie telefon w gabinecie nie zadzwoni ani razu. Jednak próba przewidywania tego, jak będzie wyglądał dyżur przypomina raczej grę w totolotka lub wciskanie guzika w maszynie zwanej „jednorękim bandytą”.
Jak dyżury organizują życie lekarza?
Pełnienie dyżuru w szpitalu jest nieodłącznym elementem pracy wielu lekarzy o różnych specjalizacjach. Anestezjolog na dyżurze podczas wykonywania obowiązków jest w pełni skoncentrowany na swoich zadaniach, a życie prywatne nieraz schodzi na drugi plan. Niewielka liczba anestezjologów oraz ich wyjątkowa specjalizacja sprawiają, że dyżury w tej dziedzinie medycyny są zwykle intensywne. Dodatkowo anestezjolodzy często muszą pracować w kilku miejscach, aby zapewnić ciągłość pracy danej jednostki ochrony zdrowia.
Czy anestezjolog może pracować w kilku miejscach?
Lekarze w wielu dziedzinach medycyny mają możliwość pracy w różnych szpitalach i innych placówkach systemu opieki zdrowotnej. Dotyczy to także anestezjologów, którzy mają w tym systemie różne alternatywy. Przykładowe miejsca pracy dla anestezjologa to:
- szpitalne oddziały anestezjologii i intensywnej terapii;
- szpitale „chirurgii jednego dnia” często funkcjonujące w sektorze prywatnym;
- poradnie leczenia bólu;
- poradnie endoskopowe;
- gabinety stomatologiczne;
- różne zespoły systemu ratownictwa medycznego – karetki ‘S’ i ‘N’ (przeznaczone dla noworodków), a także załogi Lotniczego Pogotowia Ratunkowego.
Istnieją także różne formy zatrudnienia anestezjologów. Lekarze mogą pracować na podstawie:
- umowy o pracę;
- umowy cywilnoprawnej;
- samozatrudnienia we własnej jednoosobowej działalności gospodarczej, gdy podpiszemy umowę o świadczeniu konkretnych usług medycznych dla danej placówki.
Jakie wątpliwości towarzyszą pracy anestezjologa?
Oczy anestezjologa widzą więcej niż przeciętny człowiek. Jako specjaliści odpowiadamy za bezpieczne przeprowadzenie znieczuleń podczas różnych zabiegów operacyjnych. Nasza praca wymaga nie tylko wiedzy medycznej i umiejętności technicznych, ale także szybkiego podejmowania decyzji w sytuacjach kryzysowych. Jedną z największych wątpliwości towarzyszących naszej pracy jest obawa o pacjentów i ich bezpieczeństwo. Każde znieczulenie wiąże się z ryzykiem powikłań i nieprzewidywalnych sytuacji, które wymagają natychmiastowej reakcji. Musimy być przygotowani na każdą ewentualność, a ponadto podejmować decyzje w bardzo krótkim czasie. Innym ważnym wyzwaniem jest praca w warunkach stresu i napięcia. Podczas dyżurów i operacji powinniśmy utrzymać wysoki poziom koncentracji i skupienia przez długi czas. Praca w takich warunkach może być bardzo wyczerpująca i prowadzić do zmęczenia psychicznego i fizycznego. Nie można też zapominać o odpowiedzialności za życie i zdrowie pacjentów. Niestety bardzo często nie mamy przy tym odpowiedniego wsparcia psychologicznego i emocjonalnego, które pozwoliłoby nam radzić sobie z trudnościami i stresującymi sytuacjami.
Życie rodzinne „na intensywnej”
Duża liczba godzin spędzonych podczas pełnienia dyżurów w szpitalu sprawia, że życie anestezjologa także w życiu prywatnym przypomina pracę na Oddziale Intensywnej Terapii. W moim przypadku niestety nie jest inaczej. Jako lekarz specjalista, mąż i tata trójki wspaniałych dzieci często staję przed wyzwaniem jak pogodzić potrzeby wszystkich członków rodziny. Najczęściej przydałoby się kilka dodatkowych godzin każdego dnia, aby każdy był zadowolony. Jako lekarze bardzo często nie mamy możliwości i czasu na realizację swoich marzeń, rozwijanie pasji i zainteresowań. Duża ilość zadań i obowiązków powoduje, że bardzo trudno znaleźć czas na zwyczajny odpoczynek i naładowanie akumulatorów do dalszego działania. Chociaż przemyślenia te są powszechne wśród lekarzy, stosunkowo rzadko przekazujemy je pacjentom. Moim zdaniem, włączenie tych kwestii do naszej komunikacji z pacjentami mogłoby nieco zmienić nasz wizerunek.
Podsumowanie
Mam nadzieję, że teraz już wiesz jak wygląda dyżur anestezjologa i zgodzisz się ze mną, że jest to dość intensywna i wymagająca praca. Często musimy korzystać z szerokiej wiedzy medycznej, umiejętności manualnych, a także szybko podejmować decyzje w sytuacjach kryzysowych. Pełnienie dyżurów wpływa też na nasze życie prywatne, lecz pomimo wszystkich trudności, zawsze staramy się zapewnić pacjentom najlepszą opiekę. Dziękuję Ci za Twoją uwagę i poświęcony czas. Jeśli uważasz, że ten artykuł był dla Ciebie przydatny i interesujący to zachęcam do udostępnienia go wśród swoich znajomych lub osób, które mogą z niego skorzystać. W ten sposób pomożesz mi dotrzeć do szerszego grona odbiorców i zwiększyć świadomość na temat pracy anestezjologa. Dziękuję i pozdrawiam!